ANNUNCIATIE (1987)

Van de engel rest een veer nog
tussen de donskussens, vochtig
van dauw uit de paradijzen.

Maria strijkt over een bladzij,
haar vinger tempert het ritselen
van perkament, abortief.

Geloof is een onontkoombaar weten
waaraan de werkelijkheid ontijdig
in zout en zweet moet zijn ontwrongen.

Maar dat is past veel later.
Nu ademt nog een lelie zwaar na
onder het goud van een veeg zon.

*Een gewijzigde versie van dit gedicht in “De wet van behoud van energie”, Querido 2007, p. 57

VOOR DE BEGRAFENISMIS VAN LILIAN

*voor Yann

Hoe de rivier een lint legt langs je slapen,
bruisend maar grijs je haar omkranst, het zachte
weten: dat God zei ‘kom, liefste, we wachten
thuis op je’, je keek om, naar ons, je adem

aarzelde, kwam terug, beschreef onze namen,
je hart sloot ons in en je liet gedachten
los. Aartsengelen, serafijnen, machten
tilden je door het portal van de slaap en

omringen je. De Troon is zelf een woning
dichtbij verdriet. Wij weten dat niet. Aarde,
aarde, waar is Lilian? Hoe zon en maan

liefde en herinneringen bewaarden,
hoe het water je naam schrijft in de stroming:
Gods licht is een rivier, zien wij in tranen.


Uit: ‘IK WEET NIET WELKE WEG JE NEEMT’, bloemlezing, ed. Arie Boomsma, Prometheus 2015, p. 49

HUWELIJK EN WAT DAARNA KWAM

toen je lay lady lay zei, ik niet langer
daar lag of mocht liggen, allang een ander
daar lag, toen het kind huilde en vroeg om
liefde, en aandacht, toen het koud was, hoe

de deur dicht sloeg, door de wind, moe, zo moe
was de onmacht, ik hield het tegen, stom
geworden van ontroostbaarheid, verander
niets, houd vast, nooit meer werd deze buik zwanger

opengesneden en het bloedt. eindelijk
kent deze hand wat er mist, neemt het hart
zichzelf mee, op reis, er is geluk, leest

aren, en letters, en muziek. geneest
niets meer dat niet al levend was, is, start
opnieuw, met hetzelfde, de tekst een lyric


Uit: ‘ALS EEN ZWERFKEI / Dichters over Dylan’, ed. Kees ‘t Hart & John Schoorl, Nijgh & Van Ditmar 2015, p. 40

IEMAND VERWOEST NINEVEH

‘Uitvoerders van de Eindstrijd’ zegt een feesboeker.
‘Is er wel een arbiter voor die apocalyps’, denk ik praktisch.
‘Wie fluit er? Wie zijn de grensrechters?’
Het blijft stil in de zaal.
Dat er geen dokter aanwezig is, begrijp ik wel.
Die zitten thuis en typen moeizaam hun diagnoses uit op een toetsenbord dat gemaakt is voor computerdeskundigen. In een taal voor computers.
Niet voor mensen die zich met het lichaam bezighouden.
Niet voor de taal van het lichaam.
Wat ik hier doe, is ook tamelijk verward op die manier.
Wat heeft een a met pijn van doen
anders dan in het beroemde gedicht van Zbigniew Herbert?
Marsyas howls…
Apollo is cleaning his instrument

De uitvinders van de Eindstrijd hameren er op los.
Timmeren alles in elkaar alsof het niets is.
De atomen zweven jolig weg om ergens anders deel van uit te gaan maken.
Leonardo Da Vinci’s atomen vullen een kerkraam.
Walvisatomen vullen een geknakte kalashnikov.
De poep van al die IS-strijders vult nog geen halve kamelenpoep.
Het blijft sukkelen.
Je kunt alles vernietigen en dan bedenkt er toch weer iemand een Higgsdeeltje
dat buiten de aarde om zweeft en god zegt
of wordt
of verliest.
Ik kijk naar buiten en zie de eindstrijd van miljoenen roze kersenbloesems.
Kersen komen er niet.
Aan het eind waait het zich los en dwarrelt –
niet als bijen
niet “mit verneinender Gebärde” –
warrelt zacht als strooisel
als een sneeuw
zacht
als sneeuw


*Zie voor “Apollo and Marsyas” van Zbigniew Herbert bijv. http://www.nybooks.com/articles/archives/2007/apr/26/the-philosophy-of-3-am/
**Zie voor Rilke’s “Herbst” bijv. http://www.unsplendid.com/2-3/2-3_rilke_autumn_frames.htm
***En zie Nijhoff voor Nijhoff, # bijen
****En zie Leopold voor Leopold, # een sneeuw

HOE KOM IK

een overdenking voor begin 2015

Hoe kom ik veilig aan in begin oktober
als de zilvervloot van de AOW statig uitzeilt
en mij bedruipt met de zorgvolle goudenregen van de overheid
overhead met tal en last?

Hoe kom ik zonder kleerscheuren die maanden door
dag voor dag dichter bij het houtvlot van de oude dag
dat als de Medusa volgepropt met uitgestelde wensen
tegen de wind in rondtolt?

Ik moet ernstig bezuinigen op woorden
hele zinnen kunnen er niet meer vanaf, u moet begrijpen
dat wij in dit levenseinde langzaam taalarmoede oplopen

en tandwolf, vreet aan klinkers, beslist zich
een rotweg dwars door het alfabet
Zodoende is !@#$%^&*? al een hele mondvol

WEGKIJKEN

Nederland is een verzand parkje
met een echte oehoe en een verwarde wolf
die zich geen raad weten tussen de richtingaanwijzers
ooit beschreef ik een havik boven mijn tuintje
aan de boswachters die neeneenee mevrouwtje
maar na een derdegraads, en met ontzetting
zeiden dat, ja, o ja een – ja, een
havik
we geven kaartjes uit en echte wondjes
op facebook plaatjes, o, hoe agressief
geen mens stapt nog voorbij de vuilnisbak
in buiten, buiten is voorbij de rooilijn
-parken en tuinen, beide vol, Vasalis-
en echt bestaat niet. 25 likes

Nederland omarmt asielzoekers!
Alles wat vreemd is: comfortabel in de gevangenis.
En zodra men is ingeburgerd
mag men terug naar de woestijn. Keurig toch?
Tevens geven we alle nazorg aan criminelen.
Als die de rechtsorde netjes op stelten zetten,
betalen we groots uit. Alles voor orde!
Voor getuigenis! De waarheid
scharrelt tussen het vuilnis,
zoekt naar wat eetbaars achter de handhaving,
buiten de rooilijn zwerft een hongerige wolf.

Ooit werd ik verkracht door een journalist,
aangerand door een musicus,
in elkaar geslagen door een ex-accountant.
Toen ik eindelijk aangifte durfde doen
vijftien jaar later -dat is de termijn, ziet u,
daarna bestaat het rechtsordelijk niet langer-
zeiden de naasten, ‘je maakt een huwelijk stuk!’,
‘je maakt ons muziekensemble stuk!’, ‘je
houdt geen rekening met…’. Tsja.
Ik ben vergeten waar ik geen rekening mee hield,
waarschijnlijk werd het geseponeerd
zoals alles wat een vrouwenlichaam aangaat.
Nu ben ik bijna vijf-en-zestig
en ik heb besloten dat ik zal zeggen wat ik vind
ook als het niet aangenaam is. Luister:
u bent er zelf bij. Sta op en spreek.
Wat was het dat we niet geweten hebben?

*
NRC , 24 dec 2004, p. 32
<toevoeging: “P. de G. (2005)”>
NRC 2004 dec

VETERAAN

de jongen die aanbelt heeft in Afghanistan gevochten, zegt hij
hij maakt nu containers schoon
duobakken, die van het vuilnis
doen we een oranje lintje om, zegt hij
mijn hoofd doet het niet zo goed meer, zegt hij
heft vrolijk zijn arm op, laat een lang wit litteken zien
bijna dood, zegt hij. bermbom. ik was de chauffeur.
hoe oud ben je, vraag ik
ik denk 19, hij zegt 28
ik wou niet meer terug, zegt hij
maar ik kon ook niet meer terug.
heet je Ray, zeg ik, en wijs naar een tattoo op zijn arm,
precies onder het litteken
nee, dat is mijn vader, die is net overleden
ik heb allerlei ehbo-cursussen gedaan
marinier hè. hij draait zijn hoofd verlegen weg.
heb hem nog 20 minuten gereanimeerd
het hielp niet.
sta ik zomaar mijn levensgeschiedenis aan u te vertellen! zegt hij
zeg ik, dat gebeurt wel vaker
denk ik, kon niet meer terug

 

 

DUURZAAM ALMERE

DUURZAAM ALMERE
Dat moest er nog bijkomen! Geluk, zoiets
uit afval terugwinnen wat aan energie
uiterst duurzaam verpakt zit? Een industrie
recyclet alleen slogans, nieuw/nieuwer/nieuwst,

zeker geen glas/papier/plastic/lompen/lampen:
alles in wéér andere bakken, duo,
amper schoon te krijgen, de straat staat vol, zo
moet je thuis al beginnen, het stinkt, een ramp…’

Achter de klacht schuilt de buurtbewoner niet
langer, want de afvalstoffenheffing daalt,
mijn afval maakt winst, scheiden doet niet lijden,

extra aandachtig vullen ik/jij/hij de
ruime containers, een moderne mestvaalt,
elk woord letterlijk hergebruikt in dit lied.

*In opdracht van Omroep Flevoland.  Uitzending: http://www.omroepflevoland.nl/kijken/almere-de-groene-toekomst/26-02-2014  (begin en vanaf 7:59min)
*”Mijn afval maakt winst” is een slogan van gemeente Almere